کاریز یزد

یزد-ایرنا-کتاب میراث‌بان شامل زندگی و آثار مرحوم استاد محمود مشروطه عکاس، هنرمند،بازیگر و میراث بان یزدی تالیف حسین مسرت از پژوهشگران و نویسندگان بنام یزد، رونمایی شد .به گزارش ایرنا،مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد روز جمعه در این مراسم گفت:تکریم بزرگان فرهنگ و هنر تکریم همه عرصه فرهنگ و هنر کشور است و یکی از بزرگان این دیار نیز استاد مرحوم محمود مشروطه است .احسان عابدی افزود: این مرحوم زندگی و سرمایه شخصی خود را در راه فرهنگ و هنر این دیار صرف کرد و منشا اثرات و برکات زیادی در این حوزه است و حتی در مدارس نیز حضور می یافت و برای دانش آموزان فیلم نمایش می داد .مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان یزد گفت: مرحوم استاد مشروطه سالهای سال خدمت کرد و در عرصه های مختلف فیلم برداری ،عکاسی، میراث فرهنگی و بازیگری و هنر فعال بود و امروز کتاب میراث بان که خاطراتی از زندگی ایشان است رونمایی می شود و باعث ماندگاری بخشی از این زحمات خواهد شد .عابدی اظهار داشت:یکی از خدمات مرحوم استاد مشروطه عکاسی از بناهای تاریخی است که برخی از این بناها الان وجود ندارد ولی عکس آن ثبت شده و این هنر نشان می دهد که عرصه عکاسی و ثبت آثار ماندگار ،بسیار مهم است و انشالله در آینده این آثار به جا بماند.نویسنده کتاب میراث بان نیز در این مراسم گفت: نخستین بار نام استاد محمود مشروطه را در کتاب یادگارهای یزد دیدم همراه با کوبه زیبای درب ورودی خانه که الان متاسفانه به سرقت رفته و این کوبه نشان از زبردستی هنرمندان یزد و سلیقه صاحب خانه داشت و پس آن‌ خودم دوستدار پژوهش در تاریخ و فرهنگ یزد شدم.حسین مسرت افزود: به سراغ هر کس که می‌رفتم، نام مشروطه به زبانش بود و لذا به این استاد مراجعه کردم و مردی بسیار مهربان، دوست , ...ادامه مطلب

حسین مسرّتحاج محمّدتقی تاجر یزدی (متوّفای 1335ق)، همسری به نام آمنه خاتون، فرزند عبدالغفور داشت. وی برای رفاه خانوادۀ خود مجموعۀ دارالواقعه را در محلّۀ خیمه گاه کربلا از حاج مهدی ابن مرحوم جوهر البغدادی در 19رجب 1316 ق خریداری کرده تا در موقع سفر به عتبات در آسایش باشند. محمّدتقی دارای سه پسر به نام های: حاج عبدالرّسول (پدر حاج محمّدتقی رسولیان)، حاج علی اکبر و حاج احمد بود که به ترتیب به معرّفی آن ها و فرزندان و نوادگان آن ها پرداخته می شود:حاج علی اکبر دومین فرزند حاجی محمّدتقی، حاج علی اکبر محلّه تلی( متوفّای 1343ق) بود که بعدها نام خانوادگی مروّج یزدی را از همسرش سکینه (متوفّی 1344 ق) دختر حاج محمّدحسین گرفت .(حسین بشارت) امّا در اسناد ثبت احوال یزد، نام خانوادگی سکینه دختر حسین، رسولیان است. وی بانی آب انبار حاج علی اکبر در برزن خرّمشاه یزد است.(مسرّت، آب انبارها: 276) ، حاج علی اکبر، دارای یک پسر (در همان جوانی براثر اصابت گلوله کشته شد.حسین بشارت) و یک دختر به نام حاجیه بی بی فاطمۀ مروّج یزدی معروف به گلشن بود. ( امّا در اسناد ثبت احوال یزد، نام خانوادگی وی رسولیان است). (متولّد 5/11/1280ش) (مرآت،به نادرست تاریخ تولد اورا 1290ش نوشته است.) بی بی فاطمه از پدرش به ثروت زیادی می رسد، وی از خیرمندان یزد بود و همواره در جیب خود سکّۀ نقره داشت و به تهیدستان می بخشید، آب انبار فاطمۀ گلشن در برزن پنبه کاران کنونی و آب انبار و حمّام فاطمۀ گلشن و مسجد فاطمیّه واقع در بلوار منتظر قائم، از یادگارهای اوست . بی بی فاطمه ابتدا همسر میرزا محمدهاشم رسولیان (پسر عمویش) بود و بعد به عقد حاج حسین آقا گلشن[1] درآمد و از هیچ کدام صاحب فرزند نشد و بدین ترتیب نسل حاج علی اکب, ...ادامه مطلب

نگارنده به واسطۀ اینکه مادرم بی بی شریفی پیرجل و خانوادۀ مادری، زادۀ شهربابک کرمان است، نگرشی هم به آثار کرمان و کرمانیان داشتم که فهرست آن در زیر می آید:الف – کتاب«آقا رضا سعیدی»آقا رضا سعیدی، تهران: خانۀ کتاب (مشاهیر نشر کتاب ایران، 2)، 1394، پالتویی، 48 ص.(بنیان گذار بنگاه نشر وچاپ گلبهار در کرمان)زندگی، آثار و خدمات غلامرضا آگاه، ارائۀ به خانوادۀ آگاه،1397، رحلی، 70+25 ص، مصوّر.(بنیان گذار صنعت پسته در ایران و کرمان)سفر به جنوب ایران: آلبرت هوتوم شیندلر، ترجمه و تلخیص: ناشناس، به کوشش و گزارش: حسین مسرّت، تهران: یزدا و مرکز کرمان شناسی، 1399، وزیری، 206 ص، مصوّر.(بخش مهمّ این سفرنامه در استان کرمان است)ب - گفتار«آقا رضا سعیدی از مشاهیر نشر یزد و کرمان »یزد، یادگار تاریخ، تهران: یزدا، 1398، ج 2: 173-185// کاریز یزد (16/5/1401) تا (21/5/1401). با عنوان: «آقا رضا سعیدی»زندگی و خدمات بانی کتاب‌فروشی گلبهار کرمان.«اصفهان در عصر خواجو» ارائه به کنگرۀ جهانی اصفهان (1370) لغو شد // مجموعه مقالات کنگرۀ بزرگداشت اصفهان به کوشش: محمود صلواتی، تهران: اطّلاعات، 1385: 436 – 411// ارائه به دومین سمینار کرمان شناسی، کرمان (مهر 1371) // مجموعه مقالات دومین سمینار کرمان شناسی،؟؟؟// نوید اصفهان، س 7، ش 325 (2 / 9 / 73): 3 تا ش 348 (24 / 12 / 73): 6 // پژوهش‌های ایران‌شناسی، ناموارۀ دکتر محمود افشار: ایرج افشار، کریم اصفهانیان، تهران: بنیاد موقوفات دکتر محمود افشار یزدی، 1382، ج 14: 466 – 436// کاریز یزد (20/6/1399) تا 25/6/1399)// ایران، یادگار تاریخ ، همان (زیر چاپ).بررسی اوضاع تاریخی و اجتماعی اصفهان از خلال اشعار خواجوی کرمانی و کتب تاریخی و اشاره به سفر خواجو به اصفهان، مطلبی دربارۀ آن , ...ادامه مطلب

حسین مسرّتسید احمد وکیلیان در26 بهمن 1326 در شیراز به دنیا آمد. تحصیلات را تا پایان دبیرستان در آن شهر گذراند و سپس راهی تهران شد و در بیست سالگی (1346ش) به استخدام بخش فرهنگ مردم رادیو ایران به سرپرستی استاد سید اب‍وال‍ق‍اس‍م‌‏‫ ان‍ج‍وی‌ ش‍ی‍رازی‌‏‫ «نجوا» (۱۳۰۰ - ۱۳۷۲ش) درآمد.وی از شاگردان ، دستیاران و یاران با وفای فرهنگ پژوه نامدار استاد ان‍ج‍وی‌ ش‍ی‍رازی‌‏‫ در مرکز فرهنگ مردم رادیو ایران بود و در طول 24 سال همکاری با هم، آثار گرانمایه ای را گردآوری ، ساماندهی و چاپ کردند و هر چهارشنبه ها مردم دوستدار فرهنگ ایران را به پای رادیو و برنامۀ فرهنگ مردم می نشاندند. به کوشش وی جشنواره های شاهنامه خوانی در توس خراسان که دستاورد سفرهای فراوان او به گوشه و کنار ایران بود برگزار شد. او سفرهایی بسیار به سراسر ایران کرد و از هر فرهنگی خوشه ای چید و تا پایان عمر دلبستگی اش به فرهنگ مردم کم نشد. وی کارشناس ارشد در رشتۀ فرهنگ و زبان‌های باستان بود و چندسالی هم استادی رشتۀ فرهنگ مردم در دانشکدۀ صدا و سیما وحوزۀ هنری تهران بر دوش داشت.با اینکه کار در رادیو را بسیار دوست داشت، زود خودش را در حدود سال 1367 بازنشسته کرد تا بهتر و بیشتر بتواند به زمینه های مورد علاقه اش به ویژه قصّه خوانی ، قصّه نویسی و داستان های عامیانه بپردازد. تا اینکه در سال 1998 م تنها عضو ایرانی انجمن قصه شناسی جهان شد و در همایش های گوناگون آن سخنرانی کرد و گفتارهای بسیاری در این زمینه نوشت . وی با ایران‌شناسان خارجی مانند «اُلریش مارزلُف» آلمانی و «شین تاکه‌هارا» ژاپنی همکاری نزدیک داشت و آثار مشترکی منتشر کرد . وکیلیان در سال 1998 م از سوی بنگاه DAAD برای بهره وری از فرصت مطالعاتی در زمینه پژوهش های فرهنگ مردم به , ...ادامه مطلب

حسین مسرّتمحمّد صادق قمی (سفينه) در محلۀ چهار منار يزد به دنيا آمد. پس از پايان تحصيلات به همراه برادرش شركت «نوغان» را بنياد نهاد و به توليد و پرورش كرم ابريشم پرداخت. پس از مدّتي دست از كار كشيده و به استخدام عدليّه (دادگستري) درآمد. وي با پشتكار خود پس از چندي به معاونت و سپس به رياست عدليّة يزد رسيد، از كارهاي نيك و به يادماندني وي در سال 1322ش، اهداي باغي زيبا در ده بالاي يزد به ادارة فرهنگ بود. پيش ازآن در ده بالا، تنها دبستاني به نام خاقاني داشت. پس از اهدا، باغ به دبستان تبديل شده و به نام سفينه نامگذاري گرديد. در آغاز يك كلاسه بود و 27 شاگرد داشت، دبستان نامبرده هنوز هم پا بر جاست و بر سر در دبستان، سفينه با خطّ خوش نوشته: «بگذاريم و بگذريم».وي در سال 1328 ش، شصت عدد لوحة دروس طبيعي، مربوط به انواع حيوانات و نباتات را به دبيرستان ايرانشهر يزد اهدا نمود و در كتابخانة دبيرستان نصب گرديد. در همان زمان از سوي وزير فرهنگ، دكتر زنگنه از او تقدير شد. غير از اين گفته مي‌شود، كاريكاتورهای مشيرالممالک، صدرالعلماء و سردار جنگ كه باعث توقيف سفينه و دهان دوختن فرّخي گردید به وسيله وي كشيده شده که برخی از آن‌ها در جراید یزد چاپ شده است. او چنان استادي‌ای در خوشنويسي داشت كه حتّي با ناخن بر صفحة كاغذ خطوط برجسته را نقش مي‌نمود.دربارة نام «قمي» كه بعدها به «سفينه» نامور گرديد، يادآور مي‌شود در آن روزگاران، اكثر روزنامه‌نگاران به نام روزنامۀ خود شناخته مي‌شدند همچون: محمّد رضا مساوات (محمّد رضا شيرازي) - احمد شيركوه (احمد مدير)- ميرزا جهانگيرخان صوراسرافيل (ميرزا جهانگيرخان شيرازي) – محمّد رضا طلوع سردبير طلوع- رهنما و غيره. سفينه، برجسته ترين چهرة مطبوعات يزد در همة دوران‌هاست، زيرا, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتسفر به اروپا و خاورمیانهمرشدزاده (آگاه) دگر بار با پشتی بانی علی اکبر داور در تیر 1314 ش و با موافقت دولت ایران و ادارۀ کلّ تجارت ایران در سفری شش ماهه به نماینگی از دولت ایران از نمایشگاه های بین المللی – تجاری لایپزیک در آلمان غربی، بروکسل در بلژیک (همراه با علی اکبر صنعتی زادۀ کرمانی ) سفر کرد تا محصولات کشاورزی جنوب ایران را معرّفی نماید. وی به غیر از دیدار از کشورهای: فرانسه انگلستان، آلمان غربی، از مناطق پسته خیز سیسیل ایتالیا، سوریه ، فلسطین ، عراق، لبنان و مصر نیز دیدار کرد و محصول پسته ایران را در این کشورها عرضه و معرّفی کرد وی در این سفر 250 کیلوگرم پسته و مقداری دیگر از کالاهای صادراتی مانند کراوات ابریشمی** و گیوۀ یزدی به همراه برد که به سران و نمایندگان مجلس کشورهای مورد دیدار هدیه دهد . در مراجعت، علی اکبر داور از نتایج سفر او تقدیر کرد.ابتکاری نواین سفرها هرلحظه به او ایده ای واندیشه ای نو می داد، چنانکه از ابتکارات او می توان به پیوند زدن درختان وحشی جنگل بنه کوهی، بادام کوهی و ارژن بویژه در کوهستان های جیرفت ، جبال بارز و بافت و تبدیل محصول آن ها به پسته و بادام از سال 1300 ش اشاره کرد که این طرح را در سال 1302 ش به دولت ارائه داد .در سفر داور به رفسنجان به سال 1312 ش مرشدزاده (آگاه) به او پیشنهاد داد که می توان هزاران هکتار درختان جنگلی بنه و ارژن را از طریق پیوند زدن به درختان پسته و بادام تبدیل کرد و درختانی که محلی ها برای تهیۀ ذغال می سوزانند به درختان بارور مبدل ساخت . و در سال 1314ش مورد موافقت اصولی داور وزیر وقت دارایی قرار گرفت و به گونۀ آزمایشی اجرا شد و براساس تصویب نامۀ هیئت وزیران قراردادی چهل ساله با آگاه بسته شد که درخت, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتسرانجام پس از سال ها پیگیری و مبارزه با مخالفان در تیر 1319 ش این طرح مورد تصویب هیئت وزیران قرار گرفت و براثر تصویب آن طیّ 15 سال، حدود چهارصد هزار درخت وحشی از طریق پیوند زدن به پسته و بادام تبدیل شد.یکی از موارد آن، تصویب پیمان نامه راجع به پیوند زدن درختان جنگلی جبال بارز و بافت با ادارۀ کل کشاورزی در تاریخ 13 بهمن 1319 ش بود. او حتّی با پیگیری خود به اجرای این طرح در دیگر استان ها مانند: فارس، خراسان و غیره اقدام کرد و دامنۀ پیوند درخت پسته را به درختان انجیر هم گسترش داد.نکتۀ جالب اینکه موافقت می شود 80 درصد درآمد برای دولت و تنها 20 درصد برای مرشدزاده (آگاه) باشد همراه با حقوق دولتی که وی می گوید :من حقوق دولتی را نمی خواهم و رغبتی هم به کارمندی دولت ندارم . ایشان حتّی پیشنهاد مدیر عاملی یک سازمان دولتی را هم نمی پذیرد.(عشق کار:30-31)پیوند نامهغلامرضا آگاه تحت تاثیر احساسات پاک و سرشار خود برای احیای جنگل های مناطق جنوبی استان کرمان این قصیده را در 76 بیت با عنوان «پیوند نامه» سروده است که بخشی از آن درج می شود. در این شعر روشن می گردد که وی از سال 1302 ش پی این کار بوده و سرانجام در سال 1319ش پس از رفت و آمد ها و مخالفت های بسیار با آن موافقت شده است که یکی از مشوّقان او علی اکبر خان داور(1264- 1315ش) ، وزیر مالیه (دارایی) وقت ایران بوده است :خوشا جنگل، خوشا فصل بهارش خوشا آب زلال چشمه سارشنسیمش روح بخش و جسم پرور روان بخشد هوای مشک بارشزمینش پر گل و سنبل چمن زار دو صد نسرین و نرگس جویبارششکفته غنچه ها و لاله خنداننشاط انگیز گشته آبشارشهوایش جان فزاید خسته ای رااگر روزی فتد آنجا گذارشچه موزون نغمه های کبک و تیهوستچه خوش تر شور و آوای هزارشبه بیش, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتنگرانی اصلی مرشدزاده (آگاه) پس از برداشت پسته بود. زیرا مردم پسته را با روش های ابتدایی مانند استفاده از چوب و دست فرآوری می کردند. به همین روی او صنعتگران کشور را تشویق می‌كرد كه دستگاهی برای فرآوری پسته بسازند. به گفتۀ مهدی اگاه : « مرحوم آگاه با وارد كردن دستگاههایی از سوریه، آلمان و سیسیل ایتالیا باعث شد صنعتگران داخلی دستگاه پسته پوست كنی را به بهره برداری برسانند». همچنین وی قیچی مخصوصی را وارد ایران می کند که کار فرآوری پسته با استفاده از آن انجام ی شود.(عشق کار: 31) مسئله دیگری كه ذهن او را درگیر کرده بود، نگرانی از آفاتی بود كه محصول پسته را تهدید می‌كرد:«ایشان مكاتباتی را با شركت های آلمانی و فرانسوی انجام داد و شروع به آوردن وسائل سمپاشی كوله‌ای و موتوری از آلمان كرد. با تماس با شركت BASF و Bayer آلمان به واردات كودهای شیمیایی و سموم مخصوص دفع آفات پسته مبادرت كرد. ترویج كود شیمیایی را ایشان قبل از وزارت كشاورزی شروع كرد.... و برای سمپاشی درختان جنگلی با قاطر آب را جابه جا می‌كرد».(مهدی آگاه)در زمینه صنعت، هم آگاه صاحب نظر برود و« بر این باور بود که میزان و تراز سرمایه‌گذاری در تولید به ازای هر نفر، زمینه‌ساز ترّقی است، به عنوان نمونه در آفریقا، به کارهای زود بازده اهمیّت می‌دادند، از آن جمله ساختن ابزار سنگی با دوام اندک و سود فوری، امّا اروپای آن روز به سرمایه‌گذاری تولیدی دیر بازده می‌اندیشید، بر همین اساس کشتی‌هایی با موتور بخار و یا ماشین‌آلاتی بادوام می‌ساخت. با این اندیشه، هر جا زمینه‌ای برای جلب و جذب سرمایه‌گذار وجود داشت، حاضر می‌شد».(تعامل یزد و کرمان)ملّی شدن جنگل ها بهانه ای برای توقف طرح پیوند آگاه در سال 1339 ش به دریافت م, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتدیباچه غلامرضا آگاه را باید از دانش آموختگان مکتب تجربه ؛ و از نژاد انسان های باهوش و سختکوش دیار یزد دانست که با کاردانی و کارآگاهی خود «انقلابی سبز» را در پهنۀ استان کرمان پدید آورد .مرد خود ساخته ای که براثر تلاش و کوشش خود به همه چیز رسید و در اندک زمانی نام خود را بر سر زبان ها انداخت و عنوان «پدر صنعت نوین پستۀ ایران» را برازندۀ خود ساخت . این پژوهش کوشش می کند تا مردان دوستدار آبادانی ایران را با زندگی رادمردی آشنا کند که تحوّلی شگرف را در عرصۀ صادرات ایران پدید آورد؛ و در مدّت زمانی کوتاه، کفۀ ترازوی تجاری ایران را به خوبی سنگین کرد . در فصول این کتاب، خواننده با زندگی، آثار و خدمات آگاه در دوران 85 سال زندگی او آشنا خواهند شد؛ مردی که در سخت ترین و دشوارترین شرایط اقتصادی ایران به کار خود ایمان و باور داشت و اگر طرح عظیم پیوند او در سال 1341 ش باز نایستاده بود، ایران اکنون بزرگترین تولیدکنندۀ پستۀ جهان بود و چه سرمایۀ عظیمی که به کشور ایران سرازیر نمی شد . حیف که برخی تصمیمات نادرست در برهه هایی از تاریخ، بنیان بسیاری از چیزها را بر می افکند. نگارنده در راه گردآوری و تدوین این پژوهش به غیراز بهره وری از کتاب ها ، مقالات ، شجره نامه های موجود و برخی اسناد، از اطّلاعات برخی یزدیان آگاه به خاندان مرشد (بویژه در بخش برجستگان خاندان مرشد در یزد) نیز سود جسته است و اگر زمینه ای فراهم می شد که از اطّلاعات شفاهی خاندان آگاه در استان های کرمان و تهران بهره ور می شد، بی گمان پژوهشی بسامان تر در دسترس علاقه مندان گذاشته می شد. نگارنده با توجّه به ظرفیّتی که در زندگی و آثار آگاه وجود دارد، جای کتابی مستقل در بارۀ او را خالی می بیند . م, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتفصل اوّلزندگی نامه و فعالیّت اقتصادیزندگی در یزد میرزا غلامرضا مرشدزادۀ یزدی (آگاه)، فرزند محمّدباقر مرشد* ( متوفّای هفتم اسفند 1317ش در رفسنجان .او فرزند رمضانعلی و وی فرزند عبدالکریم و او فرزند عبدالرحیم و او فرزند رجبعلی و وی فرزند مهرشاه [زرتشتی] یزدی بود) و رقیّه خانم .غلامرضا در دوم مهر (در زندگی نامۀ خودنوشت آگاه ، شهریور آمده است.ولی در شناسنامه دوم مهر است) 1280ش در شهر مشهد به دنیا آمد .پدر و مادرش جزو یزدیانی بودند که به مشهد کوچ کرده بودند.(اعضای خانوادۀ محمّدباقر عبارت بودند از : ربابه، سکینه، غلامرضا، غلامعلی، عبدالحسین ، علی و جواد).خانوادۀ مرشد در شهرهای گوناگون ایران از جمله یزد، مشهد و زاهدان به کار تجارت مشغول بودند.( گلابزاده به نقل از مهدی آگاه می نویسد که غلامرضا در خانوادۀ شعرباف" پارچه باف در گویش یزدی" به دنیا آمد و بعداً به بازرگانی روی آورد، ولی اسناد و کتاب های تاریخ یزد گواهی می دهند که خانوادۀ آنان همیشه اهل بازرگانی بودند) وی یک ساله بود که همراه پدر و مادر به یزد برگشت . غلامرضا تا 15 (16یا 17) سالگی در یزد زندگی کرد و به تحصیل زبان فارسی، زبان عربی ، صرف و نحو عربی زیر نظر حاج ملاّ فرج الله هروی (از عالمان دینی و پرهیز کاران یزد در سدۀ 14 ق. متوّفای دوشنبه ۶ خرداد ۱۳۰۸ ش برابر با ۱۷ ذیحجّۀ ۱۳۴۷ ق) و کارآموزی بازرگانی و رموز آن نزد پدر و عمویش آقا علی مرشد (غلامرضا دارای سه عمو به نام های: آقاعلی، محمّدصادق و محمّدرضا و دو عمّه بود) از نیکوکاران و بازرگانان بنام یزد که در جریان قحطی در یزد به هنگام جنگ دوم جهانی نقشی سودمند در تأمین گندم مردم یزد به سال 1316 ق برعهده داشت، گذراند.(بنگرید: شرح حال آقاعلی مرشد) سفر ب, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارشحسین مسرّتفرصت مغتمنی که در این راه نصیب غلامرضا شد، املاک زیادی بود که از راه ارث به همسرش رسیده بود. ( احمدعلی مرادی تنها دو دختر به ترتیب به نام های فرخنده و خجسته داشت. ولی حسین بشارت می گوید که یک پسر هم داشت که بیمارستانی در رفسنجان ساخته است.شاید درست نباشد) و او با پشتکار خود زمین ها را در اختیار گرفت و نخست به کشاورزی مرسوم آن روزگار مانند: كشت پنبه، که در آن زمان به هند صادر می‌شد و این علاقمندی او را بیشتر می‌كرد. او پس از کاشت توت، و پرورش پیلۀ كرم ابریشم، کم کم گلکاری گل سرخ را آغاز می‌کند و به کار گلاب‌گیری می‌پردازد و« سرانجام در راهی گام می‌گذارد که دگرگونی‌های اقتصادی کنونی را در کرمان و رفسنجان، مدیون خود می‌سازد، و با کاشت درخت پسته و گسترش آن، سرزمین طلای سبز را به تاریخ می‌سپارد» (تعامل یزد و کرمان) و متوجّه می شود محصول پسته علی رغم صادرات محدود به خارج از كشور و مصرف داخلی، ظرفیّت لازم را برای صادرات دارد؛ پس برای تبدیل آن به باغ های پسته اقدام نمود. در سال 1311 ش مرشدزاده (آگاه) موفق به کشف چاه دریا در رفسنجان می شود که معتقد بود این رودخانه زیرزمینی است و همانند آن در چین ، آمریکا و فرانسه است.سند آن پیوست است.اتاق تجارت یزد در گفتار تاریخچۀ اتاق تجارت یزد مطلبی به این صورت آمده است:« انتخابات اتاق یزد روز بیستم تیرماه 1311 تشکیل شد و چند روز بعد روزنامۀ اطلاعات نوشت: «از یزد تلگرافاً راپورت می‌دهند که روز 20 تیر بر حسب دعوتی که از طرف حکومت برای افتتاح اتاق تجارت و معرفی اعضای آن شده بود، ساعت شش عصر رؤسای دوایر دولتی و طبقات گوناگون در محلّ اتاق تجارت حاضر و از طرف مدیران حکومت، نطق مفصّلی دربارۀ وضعیّت اقتصادی و فواید اتاق تجارت ا, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارش: حسین مسرّتتدوین زندگی‌نامۀ 22 هزار تن از مشاهیر درزمینه های گوناگون. مدیریّت مؤسّسه از آغاز تا اسفند 1382 ش بر عهدۀ حسین مسرّت بود و از فروردین 1383 ش به عهدۀ محمّد فاضلی شورکی (1326-1394 ش) و از فروردین 1395 ش به عهدۀ محمّدحسین انتظاری زارچ گذاشته شد.انتشارات ریحانه الرّسول دیگر اقدام مؤسّسه در پائیز 1379 ش، راه‌اندازی مرکز نشر بود که نخستین کتاب آن در سال 1379 ش به نام خروش خاموش چاپ شد واژ آن زمان تاکنون حدود 60 عنوان کتاب درزمینه های گوناگون فرهنگی، ادبی، تاریخی و علمی یزد چاپ‌شده است. این بنگاه انتشاراتی در سال 1381 ش موفّق به اخذ مجوّز از ادارۀ کلّ فرهنگ و ارشاد اسلامی شد. مدیر نشر مؤسّسه از آغاز تا مهر 1382 ش بر عهدۀ سیّد محمّد موسوی و پس‌ازآن بر عهدۀ طیّبۀ خبری است.روزنامۀ یزد امروز از سال 1380 ش برای تکمیل روند فرهنگی شدن مؤسّسه، مجوّز نشریۀ یزد امروز با زمینۀ فرهنگی، هنری و اجتماعی و ورزشی گرفته شد تا مردم یزد، شاهد وجود یک بنگاه فرهنگی تمام‌عیار باشند. مجوّز این هفته‌نامه با گسترۀ کشوری در تاریخ 1/11/1380 ش به نام مؤسّسه صادر شد و نخستین مدیرمسئول آن محمّد فاضلی شورکی بود که تا زمان درگذشت در تاریخ 10/10/ 1394 ش عهده‌دار این مسئولیت بود. در تاریخ 12/11/1383 نخستین پایگاه اینترنتی خبری استان یزد وابسته به مؤسّسه برای تأمین خبر این نشریه آغاز به کار کرد. این نشریه هم‌اکنون به‌صورت رنگی و با کاغذ سفید چاپ می‌شود و اکنون سال بیستم، شمارۀ 850 خود را با مدیرمسئولی آقای محمّدهادی کاظمینی سپری می‌کند.شهر کهناین ماهنامۀ ادبی و فرهنگی نخست به صاحب‌امتیازی ابوالقاسم عقیلی در شهر یزد چاپ می‌شد، امّا در آبان 1393 ش امتیاز آن به‌وسیلۀ مؤسّسه خریداری شد , ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارش: حسین مسرّتموزه شامل هفت گنجینۀ نفیس بوده که تماماً با بودجۀ شخصی خریداری‌شده و طیّ سه وقف‌نامه با تأیید آیات عظام، دفتر مقام معظّم رهبری، علمای اعلام و ده‌ها شخصیّت فرهنگی کشور و استان یزد، در ایّام ولادت حضرت زهرا (س) (در سال‌های 1385،1382 و 1389 ش) تنظیم و به آستان مقدّس امامزاده جعفر (ع) یزد برای اصحاب فرهنگ و اندیشه و محصّلان مراکز آموزشی اهدا و به یادگار گذاشته است که وقف‌نامه‌های تنظیمی در دوران معاصر، از اسناد مهمّ تاریخی ایران محسوب می‌شود و گواه فرهنگ والای ایرانی در عرصۀ دینی است. این گنجینه‌ها ازلحاظ تخصّصی و پژوهشی، یکی از بزرگ‌ترین مراکز دیدنی و تخصّصی برای دانشجویان، طلّاب، آحاد پژوهشگران و گردشگران داخلی و خارجی شده است.هدف‌های اصلی تشکیل این موزه بر پایۀ نیّات واقف آن عبارت بوده است از:-نگهداری آثار گذشتگان، نمایش و انتقال آن‌ها به آیندگان و جلوگیری از نابودی آن‌ها.-پیشگیری از تاراج فرهنگی و نابودی دستاوردهای فرهنگی جامعه.-تبیین مجد و عظمت امپراتوری ایران و افتخارات ایران‌زمین.فراهم آوردن مکانی برای انجام مطالعات و پژوهش‌های فرهیختگان، دانشجویان و پژوهشگران بر اساس مستندات تاریخی.-تبیین جایگاه علمی و ویژگی‌های قومی و فرهنگی ساکنین یزد و مردم ساکن کویر، به‌ویژه در ابعادی چون: دین‌مداری، قناعت، سخت‌کوشی، مهارت و علم‌اندوزی.حسن اقدام واقف زمانی بیشتر مشخّص می‌شود که در نظر بگیریم یزد باآن‌همه غنای فرهنگی هنوز هم فاقد یک موزۀ جامع تاریخی و یا مردم‌شناسی است. اکنون این مجموعه با انتشار چند جلد فهرست و با پیوستن به بارگاه مقدّس امامزاده جعفر (ع) جایگاهی قانونی و محکم یافته و به‌سان رودی جاری است که به دریا فرومی‌ریزد و دیگر نگرانی از بابت سرنوشت آ, ...ادامه مطلب

پژوهش و نگارش: حسین مسرّتتاکنون 9 جلد کتاب در معرّفی این مجموعه منتشرشده است و پیش‌بینی می‌شود فهرست معرّفی اسناد و نسخه‌های خطّی آن در حدود 20 جلد کتاب بشود. نفایس گنجینۀ اسناد و نسخ خطّی کاظمینی 1- شجره‌نامۀ نزهه العیون و نهایه الفنون که به نام شجره‌نامۀ آدم تا خاتم معروف است. 2- وقف نامۀ مسجد خضرشاه چهارمنار یزد به تاریخ 902 قمری.3- رساله در علم نجوم.4- جام جم: رکن الدّین اوحدی مراغه‌ای، نگارش سدۀ دهم قمری.5- رسالۀ روح و بدن: محمّد بن سلیمان فضولی بغدادی، نگارش 1269 قمری.6- دیوان انوری: اوحدالدّین علی انوری ابیوردی، نگارش سدۀ یازدهم قمری.7- فرهاد و شیرین: کمال الدّین محمّد وحشی بافقی، نگارش سدۀ 10 و 11 قمری.8- بیاض ریاض: اسکندر، نگارش سدۀ یازدهم قمری.9- برگزیده‌ای از دیوان خاقانی، نگارش سدۀ یازدهم قمری.10- سبحه الابرار: عبدالرّحمن بن احمد جامی، نگارش سدۀ نهم قمری.11- قرآن کریم، کاتب: علی‌اکبر اصفهانی، نگارش سدۀ هفتم قمری.12- قرآن کریم، کاتب: احمدالشریف یزدی، نگارش 1261 قمری.13- زادالمعاد: محمّدباقر مجلسی.14- جامع نقلیات (به زبان اردو).15- دیوان حافظ، به سفارش سلطان فریدون حسین میرزا بایقرا، نگارش سدۀ دهم قمری.16- دیوان نورعلیشاه: محمّدعلی نورعلیشاه طبسی اصفهانی، کاتب: هاشم نیشابوری یزدی، نگارش 1312 قمری.17- مثنوی معنوی: مولانا جلال الدّین محمّد بلخی، نگارش 1261 قمری.18- قصاید حکیم سنایی: ابوالمجد مجدود بن آدم سنایی، نگارش 1269 قمری.19- دیوان ریاض همدانی: میرزا جعفر ریاض، نگارش سدۀ سیزدهم قمری.20- کلیّات سعدی، با چندین لوحۀ مینیاتور.3- گنجینۀ سکّه و اسکناس مجموعۀ سکّه‌های اين موزه, ...ادامه مطلب

حسین مسرّتنیز عبدالحسین آیتی درنهایت دل‌بستگی و گزافه‌گویی نوشته است: «مؤمن حسین یزدی مشهورتر از آن است که نیاز به بازگفتن باشد. (آثارش از آفتاب مشهورتر است) بحری موّاج بوده و فلکی رجراج و بازار علم و ادبش هر دو رواج، کمتر تذکره‌ای است که به نام مؤمن حسین یزدی مزّین نباشد، ایران به مؤمن یزدی بالان است، زیرا مقامش منحصر به شعر و ادب نبوده. بلکه در هر علم، فروع و براعت داشته و در تزکیۀ نفس و حسن اخلاق، نبوغ» داشته است (77).دیگر نویسندگان دراین‌باره می‌افزایند که: «در اکثر علوم و فنون متنوّعه با بهره بوده» (78) «از مستعدّان و خوش‌فکران بوده، در وطن با خشک و تر ساخته، روزگار به عافیّت می‌گذراند.» (79) و «از علما و بلغای زمان خود بوده.»(80) و «از مشاهیر دانشمندان عهد خود» گردید. (81)؛ و «اکثر علوم و فنون واقف ایدی» (82) و در یک‌سخن، او «از فضلای زمان خود بوده، در نزد علما و عرفا کسب کمالات ظاهری و باطنی نموده است.» (83)بازتاب رخدادهای اجتماعی در سروده‌های مؤمن یزدیگویند بسیاری از سخنوران، آیینۀ روزگار خویش‌اند. سخنوران هرچه خواسته باشند بنا بر فشار زمانه و بد روزگاری و رخدادهای سیاسی و ستم و ددمنشی بسیاری از فرمانروایان برکنار باشند و خود را آزاد از روند روزگار بدانند، نمی‌توانند، چه بسیار سخنوران که شعرهای سیاسی را تنها برای دل خود سروده و حتّی دلیری بازگویی آن را نیز نداشته‌اند. ولی بااین‌حال از درون بسیاری از سروده‌های آنان به چگونگی روزگار ناسازگار و نا به سامان می‌توان پی برد.چنانکه مؤمن حسین یزدی با آنکه پدرش در دفتر شاه نعمت‌الله باقی کتابدار بوده و خود گویا بهره‌ور از این پیشۀ پدر و بنا به نوشتۀ جامع مفیدی که سخنوران در گروه میانی جامعه بوده‌اند. با این وصف در دیوان او ربا, ...ادامه مطلب