زندگی، آثار و خدمات غلامرضا آگاه (4)

پژوهش و نگارش

حسین مسرّت

فرصت مغتمنی که در این راه نصیب غلامرضا شد، املاک زیادی بود که از راه ارث به همسرش رسیده بود. ( احمدعلی مرادی تنها دو دختر به ترتیب به نام های فرخنده و خجسته داشت. ولی حسین بشارت می گوید که یک پسر هم داشت که بیمارستانی در رفسنجان ساخته است.شاید درست نباشد) و او با پشتکار خود زمین ها را در اختیار گرفت و نخست به کشاورزی مرسوم آن روزگار مانند: كشت پنبه، که در آن زمان به هند صادر می‌شد و این علاقمندی او را بیشتر می‌كرد. او پس از کاشت توت، و پرورش پیلۀ كرم ابریشم، کم کم گلکاری گل سرخ را آغاز می‌کند و به کار گلاب‌گیری می‌پردازد و« سرانجام در راهی گام می‌گذارد که دگرگونی‌های اقتصادی کنونی را در کرمان و رفسنجان، مدیون خود می‌سازد، و با کاشت درخت پسته و گسترش آن، سرزمین طلای سبز را به تاریخ می‌سپارد» (تعامل یزد و کرمان) و متوجّه می شود محصول پسته علی رغم صادرات محدود به خارج از كشور و مصرف داخلی، ظرفیّت لازم را برای صادرات دارد؛ پس برای تبدیل آن به باغ های پسته اقدام نمود.

در سال 1311 ش مرشدزاده (آگاه) موفق به کشف چاه دریا در رفسنجان می شود که معتقد بود این رودخانه زیرزمینی است و همانند آن در چین ، آمریکا و فرانسه است.سند آن پیوست است.

اتاق تجارت یزد

در گفتار تاریخچۀ اتاق تجارت یزد مطلبی به این صورت آمده است:« انتخابات اتاق یزد روز بیستم تیرماه 1311 تشکیل شد و چند روز بعد روزنامۀ اطلاعات نوشت: «از یزد تلگرافاً راپورت می‌دهند که روز 20 تیر بر حسب دعوتی که از طرف حکومت برای افتتاح اتاق تجارت و معرفی اعضای آن شده بود، ساعت شش عصر رؤسای دوایر دولتی و طبقات گوناگون در محلّ اتاق تجارت حاضر و از طرف مدیران حکومت، نطق مفصّلی دربارۀ وضعیّت اقتصادی و فواید اتاق تجارت ایراد شد.» پس از اعلام مجوّز و رأی‌گیری و ارسال اسامی منتخبان، افراد زیر از سوی هیئت دولت در مرحلۀ دوم انتخابات به عنوان اعضای پذیرفته‌شدۀ اتاق تجارت یزد اعلام شدند: حاج ‌ابوالحسن وکیل، حاج‌ سید ‌علی‌اصغر آقا، حسینعلی هراتی، شیخ‌ محمود ریسمانی، میرزا ابوالقاسم‌خان معین، محمّد پاپلی، ملاعلی اردکانیان، حاج ‌علینقی محلّه، محمّد گلشن، میرزا ‌کاظم رسولیان، غلامرضا مرشد و غلامعلی خراسانی.ریاست اتاق تجارت یزد بر عهدۀ حاج‌ابوالحسن وکیل‌التجار بود».

سپس در ادامه آمده است:« چون مدّت قانونی دورۀ اوّل اتاق تجارت یزد پایان یافت، به پیشنهاد ادارۀ کلّ تجارت و تصویب هیئت دولت 12 نفر از منتخبان درجه اوّل به شرح زیر انتخاب شدند: محمّد گلشن، علی اردکانیان، ابوالحسن وکیل‌التجّار، حسینعلی هراتی، شیخ محمود ریسمانی، غلامرضا مرشدزاده، سید‌مهدی راجی، ارباب رستم، صداقت پیشدادیان، ابوالقاسم معین، غلامعلی خراسانی، حاج‌میرزا کاظم رسولیان و حسین آقا افشاریه».