از « حسین مسرّت » پژوهشگر پیشکسوت استان یزد تجلیل به عمل آمد*

عاطفه دهقانی

آیین بزرگداشت «حسین مسرت» پژوهشگر پیشکسوت استان یزد به مناسبت هفته پژوهش با حضور جمعی از مسئولان و پیشکسوتان فرهنگ و هنر استان یزد و اهالی کتاب و اندیشه در در محل کتابخانه مرکزی یزد برگزار گردید .

«حسین مسرت» نویسنده و پژوهشگر پیشکسوت، کتابدار مرجع، نسخه‌شناس و فهرست‌نگار کتابهای چاپ سنگی و خطی سرشناس استان یزد و کشور است.

به گفته « حمید رضا امیری » از اساتید پیشکسوت فرهنگ وادب استان یزد حسین مسرت پیشوند استاد نمی خواهد چرا که آنچه در وجود اوست ، لزوما در معانی و مفاهیمی که از واژه « استاد » برداشت می کنیم ، نیست .

حسین مسرت به تنهایی یادآور آرامش ، نجابت ، سختکوشی ، پیگیری ، خستگی ناپذیری ، همدلی و همراهی است .

دکتر«علی اکبرجعفری ندوشن » درپاسداشت این نویسنده و پژوهشگر پرتلاش باعنوان « برای او که جهانی است بنشسته درگوشه ای » چنین نگارش کرده است :

دراین شبها، به همت کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان یزد، کنسرت موسیقایی با روایت داستان لیلی ومجنون بر پا شده است که با استقبال درخور توجهی هم روبرو است .این کانون که در تجربه هنری ارزشمندی در سال گذشته با شاهنامه فردوسی وداستان رستم وسهراب توانایی مدیران واعضای خود را درارائه هنر موسیقی ملی همراه با عطف توجه جدی به ادبیات دیرپا وماندگارفارسی به نمایش گذاشته بود شایسته سپاس فراوان است وباید امیدوار بود که به کمک نهادهای دیگر ،چراغی که در این ایام باسعادت برافروخته همواره پرپروغ بماند.

اما آنچه دراین میان سزاوار ستایشی مضاعف است حسن تدبیرارزنده ای است که مدیران ودست اندرکاران این مراسم در پاسداشت مقام علمی -فرهنگی ناموران عرصه فرهنگ وهنر این استان به کار گرفته اند ،سالها بود که حسرت چنین همتی به دلها بود .صاحب قلمان دانشی ور وهنرمندان صاحب سبک در این استان همواره از دیده بسیاری مسئولان فرهنگی دور مانده اند وکمتر محل توجه وحمایت متولیان امور قرار گرفته اند حال آنکه اصولا دوام وبقای فرهنگ هر سامانی درگرو آفرینشهای فرهنگی این آفریندگان وکوشندگان پرتلاش است.

بزرگداشت مقام علمی -پژوهشی استاد حسین مسرت وتقدیم یک شب از این جشن پرشکوه به ساحت قلمی بی مدعای او بی شک موجب خرسندی بسیاری ازاهالی فرهنگ استان است .او که تاکنون در تاریخ وادب این دیار بیش از همه قلم زده وکاوشهای علمی اش در آثار علمی وفرهنگی پیشینیان وتدقیق دقیقش دراحوال گذشتگان صاحب نام ،شناسنامه فرهنگی مارا به تسجیل درآورده و همواره در معرفی منشورات های فرهنگی یزد درکوتاه ترین زمان،ازطریق نشریات وپایگاه های اینترنتی علاقمندان فرهنگی را مسرور ساخته است سزاواراین بود که در مجلسی به احترامش بایستیم وکلاه از سربنهیم:

۱- مسرت کتابداری بحق کتابشناس است ووجود ذی جودش در کتابخانه وزیری یزد اعتباری مضاعف به این گنجینه فاخر مرحوم وزیری داده است .کمتر محقق وپژوهشگری جدی است که بدون مراجعه به او بتواندمنابع مورد نیازش را در کتابخانه ویا آرشیو مجلات وحتی شبکه جهانی اینترنت به سهولت بیابد وحال اگر موضوع تحقیق در باره یزد باشد بویژه اینکه تاریخ ،ادب،هنر ،رجال،فرهنگ عامه ومعماری یزدو…..را دربربگیرد مرجع ناطق ودقیق اش این مرد نجیب وفاضل و بی ادعاست که درکنج این کتابخانه بزرگ سالهاست به برگرفتن غبار بسیاری ازمیراث مکتوب این مرزوبوم نشسته است.شایداز این روباشد که از اقصی نقاط کشورپژوهندگان تاریخ وفرهنگ یزد یا بااو مکاتبه دارند ویا رنج سفر بر خود هموار کرده وبه دیدارش دراین گوشه کویر می شتابند چرا که او به قول مرحوم ایرج افشار: جهانیست بنشسته در گوشه ای.

۲- مراقبت علمی و وسواس زاید الوصف مسرت درمستند سازی آثارش و رعایت امانتداری قلمی در مجموعه نوشتارهایش برای برخی ازنوقلمان امروز بسیاردرس آموز است.هیچ مطلبی ازاو نمی توان یافت که از مآخذ وسند روشنی برخودار نباشد بویژه آنکه نقل قولی از دیگران باشد ویا حاصل تامل واندیشه دیگران محسوب شود ،رعایت اسلوب واقعی پژوهش ازاصول حرفه ای آثار اوست.وی دراین وادی پیرو مکتب تصحیح وتالیف بزرگان ادبیات از فروزانفر ونفیسی تا افشارو….است.

۳- مسرت به تاسی از استادبی نظیرش ایرج افشار در عین دقت وظرافتی که در پژوهشنامه هایش دارد بسیارپرکار وخستگی ناپذیر است، انتشار بیش از صدها مقاله ودهها کتاب ارزشمند طی سه دهه عمرکاری اش ،حاکی از عشق ناگستنی این نویسنده محجوب به فرهنگ وتمدن این سرزمین دارد.کتاب وزین “یزدیادگارتاریخ “او بسان دایره المعارفی است در معرفی داشته های فرهنگی یزد این درحالی است که وی در معرفی آثار واحوال گذشتگان صاحب نام یزد همچون رشیدالدین میبدی(صاحب تفسیر کشف الاسرار و عدّة الابرار)،سیدمحمدکاظم یزدی(صاحب عروه الوثقی)،وحشی بافقی،فرخی یزدی، وزیری یزدی ،محمدکریم پیرنیا ،مهدی آذر یزدی و…درقالب کتابها ومقالات مختلف خالق آثار ماندگاری شده است..

۴- حسین مسرت در امر اطلاع رسانی فرهنگی نیز همواره چند قدمی از دیگران جلوتر است ،او از چند دهه پیش در روزنامه وجراید ومجلات علمی سعی وافری در معرفی آثار ومنشوراتی داشته است که به نوعی نسبتی با یزد می یافتند. گویا نقد وبررسی کتاب ومعرفی جامع آنهابه جامعه کتابخوان وارائه گزارش از رویدادهای فرهنگی همواره از فریضه های فراموش نشدنی او بوده است ،چندین سال است وبلاگ “کاریز یزد” به همت این نویسنده کوشا بدون هیچ وقفه وتعللی در امر اطلاع بخشی حوزه فرهنگ وادب بویژه کتابداری وکتابشناسی همچون کاریزهای پایای قناتهای یزد آرام وپربرکت درجریان است.

۵- نجابت ،بی ریایی وخضوع ذاتی همراه با دانش وتجربه کم نظیر او درحوزه های ادبیات ، کتابشناسی و یزدپژوهی وی را در نزد بسیاری از بزرگان فرهنگ پرور کشورمحترم

ومعتمد ساخته است .به یاددارم که به روزگار دانشجویی آن گاه که قصد دعوت ویا استفاده از محضر دانشی مردان بزرگی نظیر ایرج افشار ،اسلامی ندوشن ،کاردان ،قلمسیاه،دادبه و….درجمع دانشجویان یزدی دانشگاههای تهران داشتیم ذکر نام معرفی چون مسرت ،همه امتناع ها را سهل می کرد و اسباب آشنایی جوانان دانشجو با پیران خردمند وصاحب نام دیارشان فراهم می ساخت.

۶-نقش بی بدیل او درمساعدت به برپایی بسیاری از مناسبتهای فرهنگی وادبی شهر اعم ازآنکه محفل شعر وادب باشد ویا در تجلیل ونکوداشت نادره کارانی ویا پاسداشت آئین های فرهنگی وهنری و…گواه علاقه وافر این مرد ادب پروربه حیات پرتکاپوی فرهنگی این دیار است. برای او که چون بسیار بزرگان دیگردردایره قسمت با ابتلای فراق جانسوز نیما ی جوانش فضیلت صبر وبردباری را برسایر فضایلش افزود. طراوت وتوفیق در بسیاری از کارهای پژوهشی ارزشمندی که روی میزش ،جهد وشوقی مضاعف می طلبد آرزومندم.

گفتنی اینکه در این آئین با شکوه آقایان عبدالعظیم پویا ، مجید جواد یان زاده ، عباس ملازینلی ، اکبر قلمسیاه نیز به ایراد سخن در وصف وی پرداختند و در پایان با هدایایی از او تجلیل و تقدیر به عمل آمد .

*مرز اقتصاد 9/10/1402