دیباچۀ کتاب پژوهی*

بذرِ دانش را به دل کارد کتاب

میوۀ اندیشه بار آرَد کتاب

سید هادی حیدری

نگارنده از سال 1363که به گونۀ جدّی وارد حوزۀ کتاب ، کتابداری ، پژوهش و نشر کتاب شد ؛ با نیازهای این حوزه ها نیز آشنا گشت و به نگارش گفتارهایی در این زمینه و نیز انجام گفت وگوهایی در این باره دست یازید . از آنجا که این گفتارها و گفت و گوها در پایگاه ها و نشریات گوناگون پراکنده بود ، به پیشنهاد دوست بزرگوار جناب آقای مجید غلامی جلیسه، برگزیده ای از این گفتارها گرد آمد و با ویرایش و پیرایش و به روز رسانی در هیئت کتاب در دسترس خوانندگان قرار گرفت.

کتاب کنونی در بردارندۀ 64 گفتار و گفت و گو در حوزه های گوناگون کتاب، کتابخانه ، کتاب خطی، کتابخوانی ،کتابداری، کتابدوستی ، کتابشناسی، کتاب نویسی؛ و فروش ونشر کتاب است . حوزه هایی که پایه گذار فرهنگ و تمدّن جوامع گوناگون است و با سست شدن پایۀ هرکدام ، ارکان جامعه نیز دچار تزلزل و آسیب و نابسامانی می گردد.باشد که نشر این کتاب تلنگری باشد برای اهل کتاب که این درّ گرانبها را همچنان پاس دارند.

برخی گفتارها با اینکه نام یا موضوع یزد را بر خود دارد؛ ولی شمول آن در سراسر ایران است، زیرا کتابخانه ها و دشواری های عرصۀ پژوهش و نشر و توزیع کتاب در همه جا یکسان است و می تواند گسترش یابد.و جالب آنکه پس از گذشت چندین دهه همچنان این دشواری ها برقرار است و گفتارها تازه و به روز هستند.یا درج گفتاری با موضوع «ضرورت تدوین کتابشنسی میبدی» مباحث آن برای تمام بزرگان و سخنوران ایران صادق است و دشواری های که در راه تدوین این گونه کتابشناسی ها وجود دارد، برای همگان یکسان است.

یادش بخیر در شهریور 1374 همزمان با برگزاری کنگرۀ کنگرۀ کتاب و کتابخانه در تمدّن اسلامی در مشهد که در کتابخانۀ آستان قدس رضوی در مشهد ، کتابی را با عنوان آیینۀ روزگار (مجموعه اشعار دربارۀ کتاب) را گردآورم و قرار بود چاپ شود که گفتند: گم شده است!!

در اینجا بایسته است که از افراد زیر که در ساماندهی این کتاب نقش داشتند، سپاسگزاری کنم:

استاد محمود فروتن، دبیر مدرسۀ راهنمایی نمونۀ یزد که مرا با دنیای کتاب آشنا کرد.

استاد محمود رهبران که روی جلد کتاب را هنرمندانه نوشتند.

آقای مجید غلامی جلیسه، مدیر نشر ورّاقان و از پژوهشگران حوزۀ کتاب ، پژوهش ،کتابخوانی و مدیر پیشین و توانای خانۀ کتاب ایران که پذیرفتند کتاب در سلسله انتشارات خودشان چاپ شود.

آقای سجّاد غلامی که طرح جلد زیبایی را زینت‌بخش کتاب کردند و آقای صدرا که زحمت صفحه‌آرایی کتاب با ایشان بود.

و سرانجام دخترم مینا مسرّت که کتاب را واژه‌پردازی کرد.

هرچه خوبی و راستی است از این دوستان و هرچه کژی و کاستی است از این خاربُن بوستان است. چشم‌به‌راه نقد و نظر دوستان آیینه‌دار می‌مانم. خرسند خواهم شد که ناراستی‌های کتاب را با نشانی زیر با نویسنده در میان بگذارید.

حسین مسرّت

یزد - شهریور 1402

[email protected]

*کتاب پژوهی: حسین مسرت ، ص 11-12.