حسین مسرّت

مجد همگر

پس از خواندن گفتار ارزشمند «مجد همگر»[1] نوشتۀ دکتر محمّدعلی جرّاحی، استاد تاریخ دانشگاه یزد. بایسته دانستم نکاتی را در تکمیل آن یادآور شوم:

بنابر نوشتۀ منزوی در فهرست نسخه‌های خطّی فارسی:[2] «مجدالدّین، فرزند احمد یزدی شیرازی، ملک الشّعرای اتابک سعد بن زنگی بوده، در گذشت وی بین 686 تا 695ق دانسته‌اند.»[3] در فرهنگ سخنوران به 24 کتاب و گفتار دربارۀ مجد اشاره شده است. احمد منزوی در آن فهرست به 17 دیوان خطّی مجد همگر اشاره می‌کند که در کتابخانه‌های دانشکدۀ ادبیّات دانشگاه تهران، دانشگاه تهران، ملّی ایران، ملّی تبریز و بادلیان پاریس قرار دارد و خوشبختانه برخلاف آنچه که آقای جرّاحی نوشته‌اند: «دیوان او خیلی نادر و کمیاب و قدیمی‌ترین نسخۀ آن در موزۀ بریتانیا... و نسخه دیگر در کتابخانۀ مجلس به شمارۀ 395 ثبت شده است.» [4] دیوان وی کمیاب نیست و نگارنده امیدوار است نیکو همّتی دست به کار ویرایش و برابری نسخه‌ها زده و به چاپش رساند.

در سال 1375 دیوان مجد همگر براساس چند نسخۀ خطّی کتابخانه‌های ایران و نسخۀ موجود نزد آقای احمد کرمی و به کوشش ایشان از سوی انتشارات ما چاپ شده است، که نمی‌توان آن را تصحیحی علمی و مستند دانست و ارزیابی کرد.

*. ویرایش نخست: ندای یزد، س4، ش159 (1/9/67): 3.

[1]. ندای یزد، س4، ش156 (9/8/1367): 3.

[2]. فهرست نسخه‌های خطّی فارسی: احمد منزوی، تهران: مؤسّسۀ فرهنگی منطقه‌ای، 1349، ج3: 2510-2509.

[3]. دربارۀ زندگی و آثار وی نگاه شود به الذّریعه جلد 1: 962 و فرهنگ سخنوران خیامپور، ج 2: 800 و دانشنامۀ مشاهیر یزد، ج2.

[4]. ندای یزد، همان جا.