آذریزدی شیفتۀ کتاب (10)

حسین مسرّت

مکتب‌خانه، فرهنگ لغات یزدی و...

این دو کتاب را قرار بود آذر گردآوری و تدوین کند که در سال‌های پایانی عمر، مواد خامش را به دیگران بخشید. مکتب‌خانه در بردارندة جزوه‌ها و کتابچه‌هایی بود که کودکان مکتب‌خانه می‌خواندند و آذر سال‌ها آن‌ها را گرد آورده بود.

در بین گفتگوهای آذر و کتاب‌هایی که دربارة او نوشته شده، نام کتاب‌های دیگری یافت می‌شود که آذر قرار بوده گردآوری، تدوین و چاپ کند. مانند: قصّة منظوم جنگل مولا، جلدهای 9 و 10 قصّه‌های خوب برای بچّه‌های خوب، داستان منظوم کلیله و دمنه (نسخه آن نزد محمّد صبوری است) (133)، دیوان شعر (قرار بود پیام شمس‌الدّینی گردآوری و چاپ کند) و تجربه‌های زندگی که نسخة دست‌نویس آن نزد محمّد صبوری است. (134)

کتابی نیز دربارة استان یزد، آذر برای انتشارات مدرسه نوشته بود که از سوی این انتشارات به کناری نهاده شد. ولی آن ناشر به اشتباه کتاب یزد تألیف نگارنده را با عنوان مشترک حسین مسرّت و آذر یزدی چاپ کرده است.

گفتگوها

گفتگوهای آذر با اهالی رسانه‌های دیداری و شنیداری و مکتوب بویژه نشریة پرگار و کتاب هفته حاوی گفته‌های ارزشمندی در حوزة تاریخ نشر، کتاب‌پردازی، کتابشناسی و فرهنگ و ادب ایران است که مهمترین آن گفتگوهایی است که پیام شمس‌الدّینی در سازمان اسناد ملّی استان یزد با او در سال 1383 ش انجام داده و سپس به صورت کتابی توسّط جهان کتاب در سال 1391 ش با عنوان حکایت پیر قصّه‌گو چاپ شد. دیگر کتاب «از حوالی دیروز» گردآوری و تدوین اسدالله شکرانه است که در سال 1380 از سوی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان چاپ شده است.

نامه‌ها

در بین آثار آذر می‌توان به نامه‌های او اشاره کرد که نخستین‌بار بخشی از آن به وسیلة دکتریدالله‌جلالی‌پندری ‌درکتاب «زندگی‌نامه و خدمات علمی و فرهنگی استاد مهدی آذر یزدی» گردآوری حسین مسرّت، چاپ شد. (135) کتاب دوم، «پسر شهرزاد»، گردآوری امیرکاوس بالازاده است که تمامی حاوی نامه‌های آذر به اوست و در سال 1390 ش چاپ شده است.

هنوز هم نامه‌هایی از آذر نزد بسیاری از اهالی فرهنگ ایران وجود دارد که از آن جمله چندتایی نزد نگارنده و آقای ناصر میبدی است.

* * *

پایان بخش این قسمت، نوشتة آذر دربارة آثار مورد علاقه‌اش است که می‌نویسد:

«از بیست‌ و سه عنوانی که از من چاپ شده، چهارتا را به ترتیب اولویّت بیشتر از بقیّه دوست می‌دارم:

1-شعر قند و عسل؛ که بیشتر بیان درد زندگی است.

2- بچّة آدم، که جزوة چهارم "قصّه‌های تازه از کتاب‌های کهن" است.

3- خاله گوهر، ...که سرگذشتی صددرصد واقعی است.

4- «گربه تنبل» (136)

البتّه آن موقع هنوز تصحیح مثنوی معنوی چاپ نشده بود.